Η γαστρεντερίτιδα στα παιδιά είναι μια πολύ κοινή λοίμωξη, γι’ αυτό δεν χρειάζεται να θορυβηθείτε και να ανησυχήσετε. Οφείλεται στο ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού σας δεν είναι αρκετά ισχυρό για να καταπολεμήσει τους ιούς και τα βακτήρια του περιβάλλοντος. Τα περισσότερα περιστατικά γαστρεντερίτιδας στα παιδιά δεν είναι σοβαρά. Χρειάζεται έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αγωγή και διατροφή. Επομένως, πρέπει να μπορείτε να αναγνωρίσετε τα πιο κοινά συμπτώματα και να κρίνετε αν και πότε χρειάζεται επίσκεψη στα Επείγοντα. Σε αυτό το άρθρο θα εξηγήσουμε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για να προλαμβάνετε εγκαίρως τη γαστρεντερίτιδα στα παιδιά!
Τι είναι η γαστρεντερίτιδα, πόσο διαρκεί και ποια συμπώματα έχει;
Η γαστρεντερίτιδα είναι μια λοίμωξη της πεπτικής οδού που πλήττει τη βλεννογόνο μεμβράνη του στομαχιού και των εντέρων. Συνήθως προκαλεί διάρροια, αν και μπορεί να εκδηλωθεί με άλλα κοινά συμπτώματα. Η διάρκεια της φλεγμονής ποικίλλει. Στις περισσότερες περιπτώσεις εξαφανίζεται φυσικά εντός λίγων ημερών, παρότι ενίοτε εξελίσσεται δυσμενώς και μπορεί να διαρκέσει έως δύο εβδομάδες ή να χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Αν το παιδί σας έχει πάθει γαστρεντερίτιδα, είναι σημαντικό να την εντοπίσετε όσο πιο σύντομα γίνεται. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι:
- διάρροια
- απώλεια όρεξης
- εμετός
- πόνος ή κράμπες στην κοιλιά
- πυρετό
Πότε είναι σοβαρή;
Μια ήπια γαστρεντερίτιδα κανονικά δεν έχει σοβαρές επιπλοκές. Η γενική δυσφορία απομακρύνεται σταδιακά και το παιδί αρχίζει να νιώθει καλύτερα. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα διαρκούν για περισσότερες από 48 ώρες, συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή. Η γαστρεντερίτιδα μπορεί να είναι σοβαρή όταν ο εμετός, ο πυρετός και η διάρροια διαρκούν για μεγάλο διάστημα, γιατί το παιδί ίσως χάσει μεγάλη ποσότητα νερού και μεταλλικών αλάτων. Έχετε τον νου σας για σημάδια σοβαρής αφυδάτωσης, όπως ξηρό στόμα και χείλη, απουσία δακρύων κατά το κλάμα, ευερεθιστότητα ή υπνηλία. Θυμηθείτε να σταματήσετε τη διάρροια το συντομότερο δυνατόν, για να μην αφυδατωθεί το παιδί. Αν το παιδί εξακολουθεί να έχει εμφανή συμπτώματα γαστρεντερίτιδας μετά από 72 ώρες, πηγαίνετε στα Επείγοντα, για να εκτιμήσει γιατρός τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Αίτια φλεγμονής
Τα περισσότερα περιστατικά γαστρεντερίτιδας στα παιδιά προκαλούνται από ιούς ή βακτήρια που προκαλούν λοίμωξη.
Ιοί
Οι τρεις ιοί που ευθύνονται για τις περισσότερες λοιμώξεις είναι οι εξής:
- Ροταϊός. Αυτός είναι ο κυριότερος ιός που προκαλεί διάρροια και αφυδάτωση στα παιδιά. Συνήθως πλήττει βρέφη και μικρά παιδιά και είναι ιδιαίτερα μεταδοτικός. Μεταδίδεται περισσότερο στα εύκρατα κλίματα, ιδίως κατά τους θερινούς ή χειμερινούς μήνες, σε εσωτερικούς χώρους.
- Αστροϊός. Παρότι επηρεάζει και τους ενήλικους, είναι πιο κοινός σε παιδιά και μωρά. Συνήθως κυκλοφορεί κατά τους θερινούς μήνες.
- Αδενοϊός. Προσβάλλει παιδιά κάτω των δύο ετών. Μεταδίδεται όλο το έτος.
Αυτοί οι ιοί προκαλούν διάρροια και σοβαρή αφυδάτωση. Πώς όμως εξαπλώνονται; Η μετάδοση γίνεται μέσω της εντεροστοματικής οδού, δηλαδή όταν ιοί από τα κόπρανα έρχονται σε επαφή με το στόμα. Αυτό δεν σημαίνει κατάποση κοπράνων. Είναι, όμως, σύνηθες να μολυνθούν άλλα παιδιά ή ενήλικοι επειδή ήρθαν σε επαφή με ένα παιχνίδι, μια πάνα ή ένα φαγητό που είχε μολυνθεί.
Βακτήρια
Τα βακτήρια που προκαλούν γαστρεντερίτιδα είναι τα εξής:
- Σαλμονέλα. Αυτή είναι η κύρια αιτία τροφικής δηλητηρίασης. Μεταδίδεται μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων τροφών. Τα περισσότερα περιστατικά εμφανίζονται κατά τους εαρινούς και φθινοπωρινούς μήνες
- Εσερίχια κόλι (E. coli). Προσβάλλει παιδιά και ενήλικους, ώστε είναι κοινή η μετάδοση από τα παιδιά στους γονείς
- Καμπυλοβακτήριο. Κολλάει μέσω μολυσμένης τροφής ή νερού. Το απόγειο της μεταδοτικότητάς του είναι κατά τους θερινούς μήνες
- Σιγκέλλα. Πλήττει κυρίως παιδιά προσχολικής ηλικίας, ενός έως τεσσάρων ετών
Ο πιο κοινός τρόπος να κολλήσει ένα παιδί βακτηριακή γαστρεντερίτιδα είναι η κατανάλωση μολυσμένων ζωικών προϊόντων. Προσέξτε ιδιαίτερα τα αβγά, τα πουλερικά, το βοδινό και το χοιρινό κρέας. Επίσης, είναι συχνό φαινόμενο να κολλούν σαλμονέλα τα παιδιά επειδή άγγιξαν ερπετά όπως χελώνες ή σαύρες ή αμφίβια όπως βατράχους.
Θυμηθείτε! Η ανεπαρκής ψύξη προάγει τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων. Αν πρόκειται να πάρετε κολατσιό στην παραλία ή στην εκδρομή, φροντίστε να έχετε μαζί σας φορητό ψυγείο ή ισοθερμικό κουτί που να μπορεί να διατηρήσει κρύα τα τρόφιμα.
Πώς αντιμετωπίζεται η γαστρεντερίτιδα στα παιδιά;
Η πιο αποτελεσματική αγωγή για την καταπολέμηση της γαστρεντερίτιδας στα παιδιά είναι ή ανάπαυση στο κρεβάτι σε συνδυασμό με διατροφή που στοχεύει στην αναπλήρωση υγρών. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να πίνει υγρά, σε μικρές ποσότητες αλλά συχνά, ώστε να ενυδατωθεί ξανά ο οργανισμός του. Οι περισσότερες λοιμώξεις της πεπτικής οδού εξαφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες. Θυμηθείτε να παρακολουθείτε την κατάσταση του παιδιού σας, για να αποφύγετε πιθανή επιδείνωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, συνιστάται χορήγηση φαρμάκων για να επιταχυνθεί η ανάρρωση.
Συμβουλές αντιμετώπισης της γαστρεντερίτιδας στα παιδιά
Διατροφή
Προσφέρετε στο παιδί σας διατροφή για αναπλήρωση θρεπτικών συστατικών και υγρών, ώστε να αποφύγει την αφυδάτωση. Ενθαρρύνετε το παιδί να πίνει μικρές γουλιές νερού κάθε 10 λεπτά. Συμβουλεύστε το να μην πίνει μεγάλη ποσότητα μονομιάς, γιατί ίσως προκληθεί εμετός. Δεν συνιστάται να δίνετε ισοτονικά αθλητικά ροφήματα ούτε χυμούς ή αναψυκτικά. Η ζάχαρη που περιέχουν ίσως επιδεινώσει την κατάσταση του παιδιού σας. Αντί για αυτά, δώστε στο παιδί σας να πιει τσάι ή χυμό καρότου.
Επίσης, καλό είναι να ξαναρχίσει να τρώει το συντομότερο δυνατόν. Διατροφή για τη γαστρεντερίτιδα δεν σημαίνει αποφυγή κατανάλωσης τροφής. Ωστόσο, αποκλείστε όλες τις δύσπεπτες τροφές, όπως τις πολύ λιπαρές: τηγανητά, αλλαντικά, προμαγειρεμένα φαγητά ή κόκκινο κρέας. Πρέπει επίσης να βοηθήσετε το παιδί σας να ανακτήσει την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας. Για να το επιτύχετε, ετοιμάστε γεύματα με υλικά πλούσια σε προβιοτικά ή χορηγήστε συμπλήρωμα διατροφής κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού σας.
Φάρμακα και οροί
Δεν υπάρχει συγκεκριμένο φάρμακο για τη γαστρεντερίτιδα στα παιδιά. Συνήθως χορηγούνται αντιδιαρροϊκά για να σταματήσει η διάρροια, αντιπυρετικά για να υποχωρήσει ο πυρετός ή φάρμακα για την ανακούφιση από τον εμετό. Φυσικά, πρέπει πρώτα να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο.
Αν, τώρα, το παιδί παρουσιάζει συμπτώματα σοβαρής αφυδάτωσης, επιταχύνετε την αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών και άλλων θρεπτικών συστατικών με πόσιμα διαλύματα ή ορούς επανενυδάτωσης. Ρωτήστε στο φαρμακείο ποιο σκεύασμα είναι κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού σας.
Υγιεινή και κοινωνικές επαφές
Αν το παιδί σας έχει προσβληθεί από ροταϊό, η μετάδοσή του στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας είναι πολύ πιθανή. Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε την ίδια τουαλέτα. Αν δεν είναι δυνατόν, φροντίστε να απολυμαίνετε καλά τη λεκάνη, το πάτωμα και τον νιπτήρα μετά από κάθε χρήση. Επίσης, τηρείτε τους κανόνες υγιεινής και ενθαρρύνετε το συχνό πλύσιμο των χεριών. Τέλος, αποφύγετε την επαφή με άλλα παιδιά. Μην πάτε το παιδί σας στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό ώσπου να αναρρώσει πλήρως. Και, αν παρατηρήσετε ότι επιδεινώνεται, μη διστάσετε να μεταβείτε στα Επείγοντα.
