Για τους περισσότερους ενηλίκους, η περιστασιακή ανησυχία για την αλλαγή του κλίματος δεν δημιουργεί πρόβλημα. Για τα παιδιά, όμως, το λεγόμενο «οικολογικό άγχος» μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα ζημιογόνο.
Σε μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπαθ με νέους ηλικίας 16–25 ετών σε όλο τον κόσμο, το 45% δήλωσε καθημερινό άγχος και αγωνία για το κλίμα.
Αν έχετε στη ζωή σας ένα παιδί το οποίο ανησυχεί για την κλιματική αλλαγή και δεν γνωρίζετε πώς να το στηρίξετε, ακολουθούν μερικές συμβουλές για να το παρηγορήσετε, να το ενθαρρύνετε και να του εμπνεύσετε έναν θετικό τρόπο σκέψης και δράσης.
Συμβουλή 1: Μην αποφεύγετε το θέμα
Αποφεύγοντας το θέμα της κλιματικής αλλαγής και αντιμετωπίζοντάς το σαν ταμπού, μπορείτε μόνο να προκαλέσετε περισσότερα προβλήματα. Αν το παιδί νιώσει ότι δεν μπορεί να σας μιλήσει για το θέμα, ίσως νιώσει πικρία και καχυποψία και, τελικά, ίσως το άγχος του επιδεινωθεί.
Είναι σημαντικό να ανοίξετε μια ουσιαστική συζήτηση γύρω από την κλιματική αλλαγή, να αντιμετωπίζετε το θέμα σαν αποδεκτό και να πείτε στο παιδί ότι μπορεί να ρωτά εσάς όταν έχει απορίες, πριν στραφεί αλλού.
Δείχνοντας διάθεση για συζήτηση, το παιδί σας θα μοιράζεται όσα το απασχολούν πρώτα με εσάς, αντί να ενημερώνεται από αναξιόπιστες πηγές και να τρομάζει.
Συμβουλή 2: Ακούστε
Παρακινήστε το παιδί σας να λέει ανοικτά τι το απασχολεί και γιατί.
Έτσι, θα μπορεί να σκέφτεται με ποιον τρόπο να αντιμετωπίσει όσα φοβάται και να νιώσει ότι συμβάλλει σε θετική αλλαγή της κατάστασης.
Αν, για παράδειγμα, φοβάται ότι οι θάλασσες μολύνονται με μικροπλαστικά, μπορεί να προσπαθήσει να καταργήσει κάθε είδους πλαστικά είδη μίας χρήσης από την καθημερινότητά του –αρκεί να μην αφορούν σε θέμα υγείας.
Επίσης, αυτή η διαδικασία ίσως αποκαλύψει εσφαλμένες πληροφορίες ή παρανοήσεις, τις οποίες μπορείτε να διορθώσετε.
Συμβουλή 3: Δείξτε ειλικρίνεια
Το να αποκτύπτετε τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής δεν δίνει καλό παράδειγμα. Αν το παιδί ρωτήσει κάτι, πείτε την αλήθεια –αν δεν τη γνωρίζετε, προτείνετε να ψάξετε μαζί. Όμως, μην δώσετε περισσότερες λεπτομέρειες από όσες χρειάζεται, ιδίως αν πιστεύετε ότι θα αναστατωθεί.
Διαβεβαιώστε το ότι δεν ανησυχεί μόνο αυτό αλλά κι εσείς, αποφεύγοντας όμως την υπερβολική αρνητικότητα. Μιλήστε για λύσεις και προτείνετε να κάνετε μαζί πράγματα που συμβάλλουν στην προστασία του πλανήτη.
Συμβουλή 4: Ενημερωθείτε
Τα παιδιά συχνά έχουν πολλές ερωτήσεις, οπότε είναι χρήσιμο να μένετε ενήμεροι για την κλιματική αλλαγή. Βρείτε μέσα πληροφόρησης τα οποία στηρίζονται σε πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα και παραπέμπουν στις πηγές τους. Αναφέρετε στο παιδί τα γνωρίσματα μιας έγκυρης πηγής και παροτρύνετέ το να αναζητήσει αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης.
Ενδεικτικά, θα μπορούσε να ενημερώνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος ή από την Ευρωπαϊκή Δικτυακή Πύλη της Νεολαίας.
Σε κάθε περίπτωση, τονίστε στο παιδί σας πόσο σπουδαίο είναι να επαληθεύει όσα ακούει ή διαβάζει, ανατρέχοντας σε έγκυρες πηγές.
Συμβουλή 5: Δράστε
Φροντίστε να κάνετε τα λόγια πράξεις. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να αγοράσετε έναν κάδο κομποστοποίησης και να εξηγήσετε τα οφέλη της στο παιδί σας, να φροντίζετε τις γλάστρες ή τον κήπο μαζί και να έχετε ορατά αποτελέσματα.
Εξηγήστε στο παιδί πόσο σημαντικό είναι να καθαρίζει και να διαχωρίζει τα είδη προς ανακύκλωση, να σβήνει το φως όταν φεύγει από ένα δωμάτιο και να κάνει άλλες καθημερινές ενέργειες οι οποίες μπορούν να έχουν θετική επίδραση στο φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους.
Αυτές οι μικρές κινήσεις μπορούν να γίνουν πολύτιμο μάθημα ζωής.
Συμβουλή 6: Απολαύστε (και προστατεύστε) τη φύση μαζί
Δώστε στο παιδί σας κίνητρα προστασίας του περιβάλλοντος, φροντίζοντας να έχει επαφή με τη φύση και να απολαμβάνει την εξοχή όσο πιο συχνά γίνεται.
Επισκεφθείτε μαζί πάρκα και παραλίες. Δείξτε του την ακούραστη εργασία των μελισσών, τον θαυμαστό κόσμο των ζώων και το μεγαλείο της φύσης. Φροντίστε να δει ότι η φύση διατηρεί τη ζωντάνια της και ότι μπορούμε να τη διαφυλάξουμε. Ως χειροπιαστή απόδειξη, θα μπορούσατε να καθαρίσετε ένα πάρκο ή μια παραλία από τα απορρίματα ή να βάλετε μια ταΐστρα πουλιών στον κήπο ή στο μπαλκόνι.
Εκτός αυτού, θα μπορούσατε να κατευθύνετε το παιδί σας προς μια περιβαλλοντική οργάνωση, στην οποία να γίνει μέλος, ή να συμμετέχει ως εθελοντής στις διάφορες δράσεις της.
Χάρη στην ενημέρωση, τη διάθεση επικοινωνίας και την ειλικρίνεια απέναντι στο παιδί σας στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, μπορείτε να εξαλείψετε ή έστω να μετριάσετε το άγχος του για το μέλλον της Γης.
Διατηρήστε την αισιοδοξία σας, νοιαστείτε και συνεργαστείτε, για να επιτύχετε μικρές μα σημαντικές αλλαγές στη ζωή σας, οι οποίες μπορούν τελικά να κάνουν τη διαφορά.
