Η ωτίτιδα είναι μία συνηθισμένη λοίμωξη που επηρρεάζει τόσο ενήλικες όσο και παιδιά και βρέφη. Όσο εύκολο είναι να εμφανιστεί “από το πουθενά” τόσο σύνηθες είναι να χρειαστεί ελάχιστη αγωγή και επιπλέον παρουσιάζει μικρό κίνδυνο για την υγεία. Σε κάθε περίπτωση, είναι χρήσιμο να ξέρετε πώς να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα της ωτίτιδας στα παιδιά και τα βρέφη ώστε να την αντιμετωπίσετε άμεσα, γιατί μια οξεία ωτίτιδα που δεν θεραπευτεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες επιπλοκές.
Τι είναι η ωτίτιδα και τι την προκαλεί;
Η ωτίτιδα είναι φλεγμονή του αυτιού. Συνήθως προκαλείται από βακτήρια και εμφανίζεται όταν συγκεντρώνεται υγρό πίσω από το τύμπανο. Στις περισσότερες περιπτώσεις στα παιδιά και τα βρέφη, αυτή η κατάσταση συνοδεύεται από λοίμωξη του άνω αναπνευστικού, προκαλώντας φλέγμα ή κρυολόγημα.
Άρα, γιατί εμφανίζεται συνηθέστερα σε παιδιά και βρέφη; Ο κύριος λόγος είναι η ανατομία του εσωτερικού του αφτιού. Στις μικρότερες ηλικίες, η ευσταχιανή σάλπιγγα (ένας πόρος που συνδέει τον ρινοφάρυγγα με το μέσο αυτί) είναι πλατύτερη, κοντότερη και οριζόντια. Αυτό το σχήμα ευνοεί τη διοχέτευση βλέννας από τη μύτη στα αφτιά, προκαλώντας λοίμωξη. Επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών δεν έχει ωριμάσει, είναι ευκολότερο να πολλαπλασιαστούν τα βακτήρια.
Αίτια ωτίτιδας στα βρέφη
Αυτά είναι τα πιο κοινά αίτια της ωτίτιδας στα βρέφη:
- Περίσσεια βλέννας και σάλιου κατά την οδοντοφυΐα
- Παρότι οι ωτίτιδες δεν είναι μεταδοτικές, τα κρυολογήματα που τις προκαλούν είναι. Η επαφή με άλλα παιδιά μπορεί να προκαλέσει την εξάπλωση ιών
- Το παιχνίδι με κούκλες προάγει τις λοιμώξεις του άνω αναπνευστικού, που μεταφέρουν παθογόνα στο αυτί
- Τα νεογέννητα με χρόνιες νόσους, όπως έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα, είναι πιθανότερο να πληγούν από ωτίτιδα
Αν το μωρό σας πάθει ωτίτιδα πριν από την ηλικία των έξι μηνών, αυξάνεται η πιθανότητα να πάθει ξανά στο μέλλον.
Αίτια ωτίτιδας στα παιδιά
Ο καιρός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία των παιδιών. Η υγρασία προάγει τις ωτίτιδες στα παιδιά, όπως και οι υψηλότερες θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Επίσης, να θυμάστε ότι η έκθεση στον καπνό (παθητικό κάπνισμα) αποδυναμώνει τις άμυνες της αναπνευστικής οδού.
Αν το παιδί αθλείται, φροντίστε να μην παγιδεύεται ιδρώτας στα αφτιά του. Η επικινδυνότητα είναι μεγαλύτερη σε όσα παιδιά κάνουν κολύμβηση ή βουτούν σε πιθανώς μολυσμένα νερά, όπως σε λίμνες ή πισίνες γλυκού νερού, που περιέχουν μεγάλη ποσότητα βακτηρίων.
Συμπτώματα ωτίτιδας
Τα κύρια συμπτώματα της ωτίτιδας στα παιδιά και τα βρέφη είναι τα εξής:
- Οξύς πόνος στο αφτί
- Πυρετός έως 40 °C
- Απώλεια όρεξης
- Εκκρίσεις από το αυτί
- Αίσθηση φραγμού στα αυτιά
Οι ωτίτιδες στα παιδιά και τα βρέφη δεν εμφανίζουν πάντα σαφή σημάδια ή συμπτώματα. Ειδικά για τα μικρότερα παιδιά που δεν έχουν αναπτύξει ακόμα την ομιλία τους, μία ωτίτιδα μπορεί να σημαίνει ότι κλαίει, είναι ευερέθιστο και δεν έχει όρεξη για φαγητό. Για να αποκλείσετε το ενδεχόμενο μακροχρόνιων επιπλοκών, φροντίστε να επισκέπτεστε τακτικά παιδίατρο για έλεγχο.
Τύποι ωτίτιδας και συνήθεις ηλικίες
Υπάρχουν τρεις τύποι ωτίτιδας στα παιδιά και στα βρέφη:
- Οξεία ωτίτιδα. Αυτή είναι η πιο κοινή ωτίτιδα, που εμφανίζεται ξαφνικά. Συμβαίνει όταν εμφανιστεί φλεγμονή σε οποιοδήποτε τμήμα του αφτιού και συσσωρευτεί υγρό πίσω από το τύμπανο. Αυτός ο τύπος ωτίτιδας συνήθως διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες και πλήττει κυρίως βρέφη μεταξύ 6 και 11 μηνών, όπως επίσης παιδιά μεταξύ 4 και 5 ετών.
- Εκκριτική ωτίτιδα (εγκλωβισμένο υγρό). Αντίθετα με την οξεία ωτίτιδα, αυτή μπορεί να διαρκέσει έως τρεις μήνες. Προκαλείται όταν εγκλωβίζεται στο τύμπανο υγρό –το οποίο μπορεί να εντοπιστεί μόνο με χρήση ειδικού οργάνου των παιδιάτρων– και δεν μπορεί να διαφύγει. Αυτός ο τύπος ωτίτιδας μπορεί να επιμείνει ακόμη και αφού εξαφανιστούν τα συμπτώματα!
- Χρόνια εκκριτική ωτίτιδα. Αυτή συμβαίνει όταν εμφανίζεται και εξαφανίζεται υγρό σε τακτά διαστήματα, χωρίς να υπάρχει λοίμωξη.
Πρόληψη ωτίτιδας
Παθαίνει συχνά ωτίτιδες το παιδί σας; Υπάρχουν τρόποι πρόληψής τους. Ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές:
- Προλάβετε τη συσσώρευση κεριού. Ο σωστός καθαρισμός των αφτιών κάνει πιο δύσκολη την προσβολή τους από μικρόβια. Καθαρίστε τα αφτιά με ειδική συσκευή πλύσης με αλμυρό νερό. Μη χρησιμοποιείτε μπατονέτες! Θα καταφέρετε μόνο να σπρώξετε βαθύτερα το κερί, δημιουργώντας βύσματα
- Θηλασμός. Το μητρικό γάλα έχει ιδιότητες που λειτουργούν σαν προστατευτική ασπίδα ενάντια στις λοιμώξεις και τις νόσους
- Τηρείτε το πρόγραμμα εμβολιασμού για την ηλικία του παιδιού σας
- Στεγνώστε τα αφτιά του παιδιού σχολαστικά με πετσέτα μετά το μπάνιο ή το κολύμπι