Έντονες καιρικές συνθήκες μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά και ανά πάσα στιγμή, καθιστώντας δύσκολη την οδήγηση και θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια τόσο τη δική σας όσο και των επιβατών σας. Ιδιαίτερα τον χειμώνα οι κακές καιρικές συνθήκες μπορεί να δυσκολέψουν πολύ τις οδικές μετακινήσεις. Για να σας βοηθήσουμε να αντεπεξέλθετε σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, διαβάστε παρακάτω τέσσερα κοινά σενάρια και τι πρέπει να κάνετε για να παραμείνετε ασφαλείς σε καθένα από αυτά.
Οι περισσότερες δύσκολες συνθήκες οδήγησης έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: την περιορισμένη ορατότητα. Η δυνατή βροχόπτωση, το χιόνι, ο πάγος, η ομίχλη και οι κεραυνοί απαιτούν να μειώσετε ταχύτητα και να αυξήσετε την απόσταση από το προπορευόμενο όχημα. Εφόσον οι συνθήκες το απαιτούν, να οδηγείτε με ταχύτητα ασφαλείας και να αφήνετε στα άλλα οχήματα περισσότερο χώρο από όσο συνήθως. Πριν αναχωρήσετε για ένα ταξιδι σε συνθήκες καταιγίδας, φροντίστε το αυτοκίνητό σας να βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Ελέγξτε τα ελαστικά, τα φρένα, τους υαλοκαθαριστήρες, την μπαταρία, τη στάθμη του αντιπαγωτικού (παραφλού) και ό,τι άλλο θα μπορούσε να επηρεάσει την πορεία σας. Επίσης υπάρχουν ορισμένες βασικές προμήθειες που θα ήταν καλό να έχετε πάντα στο αυτοκίνητό σας, για να είστε προετοιμασμένοι για το αναπάντεχο, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο! Αξίζει να αναφερθεί, ότι μπορείτε να αποφύγετε τις περισσότερες καταιγίδες παρακολουθώντας τα δελτία καιρού. Εάν γνωρίζετε ότι είναι πιθανό να επικρατήσουν ακραία καιρικά φαινόμενα και εφόσον αυτό είναι εφικτό, καθυστερήστε το ταξίδι σας μέχρι να περάσει η κακοκαιρία. Ωστόσο, αν πρέπει οπωσδήποτε να ταξιδέψετε ή αν συναντήσετε απροσδόκητη καταιγίδα, ακολουθούν τέσσερα συνηθισμένα σενάρια και συμβουλές, για ασφαλή οδήγηση.
Οδήγηση σε έντονη βροχόπτωση
Εκτός από τη χαμηλή ορατότητα, το πιο συχνό πρόβλημα κατά την οδήγηση σε έντονη βροχή είναι η υδρολίσθηση και οι λακούβες στα λιμνάζοντα νερά.
Σε περίπτωση έντονης βροχόπτωσης, ανάψτε τα φώτα διασταύρωσης (μεσαία σκάλα) για να είστε ορατοί στα διερχόμενα οχήματα, αλλά κρατήστε σβηστούς τους προβολείς ομίχλης, γιατί μπορούν εύκολα να αποκρύψουν τα φώτα των φρένων. Η οδήγηση μέσα από λιμνάζοντα νερά μπορεί να πλημμυρίσει τον κινητήρα, αν και αυτό δεν είναι τόσο σύνηθες στα σύγχρονα αυτοκίνητα. Διασχίστε το λιμνάζον νερό αργά για να μην πιτσιλίσετε, και προσέχετε τα οχήματα στο αντίθετο ρεύμα, τα οποία ενδέχεται να πιτσιλίσουν εσάς. Αν συναντήσετε λακκούβες με νερό, βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές να τις διασχίσετε. Αν χρειαστεί, βγείτε από το αυτοκίνητο και μετρήστε το βάθος του νερού. Αν σας φανεί πολύ βαθύ –περισσότερο από το μισό του ύψους των ελαστικών σας– ή κινείται ορμητικά, βρείτε μια εναλλακτική διαδρομή. Αν μπορείτε να περάσετε, πράξτε το αργά, με χαμηλή ταχύτητα και υψηλές στροφές. Αφού απομακρυνθείτε από το νερό, ακινητοποιήστε για λίγο το όχημα, ώστε να απομακρυνθεί η υπερβολική ποσότητα νερού. Η οδήγηση μέσα από λιμνάζοντα νερά δημιουργεί κίνδυνο υδρολίσθησης. Μια κατάσταση κατά την οποία τα ελαστικά βρίσκονται στο νερό, με αποτέλεσμα η πρόσφυση να μηδενίζεται καθώς χάνεται η επαφή με το οδόστρωμα. Σε αυτήν την περίπτωση, θα νιώσετε ξαφνικά το τιμόνι πολύ ελαφρύ. Μην φρενάρετε, αλλά απομακρύνετε απαλά το πόδι από το γκάζι, ώσπου να αποκτήσετε ξανά πρόσφυση στο οδόστρωμα και να επανέλθει η αίσθηση του τιμονιού.
Οδήγηση σε συνθήκες χιονόπτωσης ή παγετού
Σε έντονη χιονόπτωση, ανάψτε τα φώτα διασταύρωσης –τα φώτα ημέρας δεν ανάβουν πίσω και έτσι δεν θα είστε ορατοί σε όσους σας ακολουθούν. Αν η ορατότητα μειωθεί κάτω από τα 30 μέτρα, ανάψτε τους προβολείς ομίχλης. Αν υπάρχει λειτουργία χειμώνα («winter») ή χιονιού («snow»), ενεργοποιήστε την, για να περάσετε αυτόματα σε χαμηλότερη σχέση. Να οδηγείτε αργά και αποφύγετε απότομους, σπασμωδικούς χειρισμούς· στρίψτε, επιταχύνετε και αλλάξτε ταχύτητα όσο το δυνατόν πιο ομαλά. Τα ελαστικά είναι δύσκολο να προσφέρουν πρόσφυση σε οδόστρωμα που είναι καλυμμένο με χιόνι και πάγο, γι’αυτό και είναι σημαντικό να έχετε μαζί σας αλυσίδες ή/και να φοράτε χειμερινά ελαστικά. Όπου είναι εφικτό και ασφαλές, αποφύγετε να ακολουθήσετε τα ίχνη των προπορευόμενων οχημάτων, διότι το συμπιεσμένο χιόνι γίνεται πάγος και γίνεται πιο επικίνδυνο. Προσπαθήστε να αποφύγετε ανηφόρες και κατηφόρες· προτιμήστε δρόμους χωρίς κλίση. Αν χρειαστεί να οδηγήσετε σε ανήφορο, αφήστε άπλετο χώρο στα προπορευόμενα οχήματα, ώστε να διατηρήσετε σταθερή ταχύτητα και να μην χρειαστεί να αλλάξετε σχέση ή να σταματήσετε. Αν οδηγείτε σε κατήφορο, μειώστε ταχύτητα και αφήστε επαρκή χώρο στην προπορευόμενη κυκλοφορία. Προχωρήστε αργά με χαμηλή σχέση και, όποτε χρειαστεί, πιέστε τα φρένα απαλά. Αν χάσετε την πρόσφυση, απομακρύνετε το πόδι από το γκάζι και διατηρήστε τους τροχούς προς την κατεύθυνση που θέλετε να ακολουθήσετε. Αν γλιστρήσετε, μην πατήσετε φρένο. Διατηρήστε τα χέρια σας στο τιμόνι και στρίψτε ελαφρά προς την πλευρά της ολίσθησης· αν το πίσω μέρος του αυτοκινήτου γλιστρά προς τα δεξιά, στρίψτε προς τα δεξιά, και αντίστροφα.
Οδήγηση στην ομίχλη
Η ορατότητά σας είναι πιθανό να μειωθεί κατά πολύ όταν οδηγείτε σε συνθήκες ομίχλης, η οποία εμφανίζεται κυρίως κοντά σε παραθαλάσσιες περιοχές ή γύρω από τις λίμνες, νωρίς το πρωί ή το βράδυ. Η ομίχλη καθιστά δύσκολη την εκτίμηση της ταχύτητας και της απόστασης της κυκλοφορίας μπροστά σας. Μειώστε ταχύτητα, παραχωρήστε στο προπορευόμενο αυτοκίνητο άφθονο χώρο, απενεργοποιήστε τον έλεγχο πορείας (cruise control) και ετοιμαστείτε να πατήσετε φρένο ανά πάσα στιγμή. Μόλις εισέλθετε σε περιοχή με ομίχλη, ανάψτε τα φώτα έκτακτης ανάγκης για να είστε ορατοί, και φροντίστε επίσης να έχετε αναμμένα τα φώτα διασταύρωσης. Τα φώτα πορείας (μεγάλη σκάλα) είναι αναποτελεσματικά και μπορεί να αποβούν επικίνδυνα όταν οδηγείτε σε ομίχλη, διότι τα αιωρούμενα σταγονίδια νερού μπορεί να προκαλέσουν έντονη αντανάκλαση και να επηρεάσουν την όρασή σας κατά την οδήγηση. Παραμείνετε συγκεντρωμένοι στον δρόμο και στις διαγραμμίσεις του, καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού. Κλείστε το ραδιόφωνο ή τη μουσική και ανοίξτε ελαφρώς το παράθυρο, καθώς οι εξωτερικοί ήχοι μπορούν να σας προειδοποιήσουν για την κυκλοφορία μπροστά σας. Αν η ομίχλη πυκνώσει σε βαθμό που είναι αδύνατον να οδηγήσετε με ασφάλεια, βγείτε στην άκρη του δρόμου και παραμείνετε σε ασφαλές σημείο ώσπου να βελτιωθεί η ορατότητα. Αν χρειαστεί να παραμείνετε κοντά στο οδόστρωμα, ανάψτε τα φώτα έκτακτης ανάγκης για να δηλώνετε στους γύρω σας την παρουσία σας –αν αφήσετε αναμμένα τα φώτα διασταύρωσης, ίσως νομίσουν ότι κινείστε. Θεωρήστε, βέβαια, δεδομένο ότι σε τέτοιες συνθήκες, οι προσπεράσεις απαγορεύονται δια ροπάλου, ενώ, αν πρέπει να στρίψετε, βεβαιωθείτε ότι προειδοποιήσατε τα οχήματα που σας ακολουθούν έγκαιρα.
Οδήγηση σε καταιγίδα με αστραπές
Αν παρατηρήσετε αστραπές όσο ταξιδεύετε, ακούστε, μετρήστε και θυμηθείτε τον κανόνα 30/30. Αν ακούσετε τη βροντή εντός 30 δευτερολέπτων μετά την αστραπή, βρίσκεστε σε επικίνδυνη ζώνη. Ωστόσο, καλύτερα να βρίσκεστε μέσα στο όχημα παρά έξω από αυτό. Κάντε στην άκρη, ανάψτε τα φώτα έκτακτης ανάγκης, σβήστε τον κινητήρα και βεβαιωθείτε ότι όλα τα παράθυρα είναι εντελώς κλειστά. Παραμείνετε στο όχημα έως ότου περάσει η καταιγίδα. Είναι μάλλον απίθανο να χτυπήσει το αυτοκίνητό σας κεραυνός· αν όμως συμβεί κάτι τέτοιο, διατηρήστε την ψυχραιμία σας. Τα περισσότερα αυτοκίνητα* έχουν μεταλλικό σκελετό και οροφή που προστατεύουν το όχημα και τους επιβάτες, διοχετεύοντας τον κεραυνό στο έδαφος. Μην αγγίξετε και μην στηριχτείτε σε μεταλλικά αντικείμενα στο εσωτερικό του αυτοκινήτου, όπως χερούλια θυρών, μοχλό ταχυτήτων, ποδομοχλούς, GPS ή ραδιόφωνο, διότι μπορεί να διοχετεύσουν το ρεύμα. Διατηρήστε τα χέρια στα πόδια σας και παραμείνετε μέσα στο όχημα, ώσπου να βεβαιωθείτε ότι η καταιγίδα έχει κοπάσει.
*Αν οδηγείτε ή επιβαίνετε σε αυτοκίνητο με υφασμάτινη κουκούλα, η εν λόγω προστασία δεν υπάρχει. Συνεπώς, πρέπει να μεταφέρετε το όχημα σε στεγασμένο χώρο όσο το δυνατόν πιο άμεσα.