Είναι όλες οι επεξεργασμένες τροφές ανθυγιεινές ή υπάρχουν και κάποιες που δεν είναι; Γνωρίζατε ότι το ελαιόλαδο, το στραγγιστό γιαούρτι και το πράσινο τσάι συγκαταλέγονται στις επεξεργασμένες τροφές; Με τον βομβαρδισμό των πληροφοριών για το πόσο ανθυγιεινό είναι οτιδήποτε επεξεργασμένο, όταν μιλάμε για επεξεργασμένες τροφές, τα πρώτα που μας έρχονται στο νου είναι τα τυποποιημένα γλυκίσματα και τα πρόχειρα γεύματα των γνωστών ταχυφαγείων. Στην πραγματικότητα, όμως, είτε πρόκειται για κατεψυγμένα φρούτα είτε για πίτσα που ψήνεται σε φούρνο μικροκυμάτων, τα πάντα θεωρούνται επεξεργασμένα.
Δεδομένου ότι ο τρόπος προετοιμασίας μιας τροφής μπορεί να έχει τεράστια σημασία ως προς τα οφέλη για την υγεία, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μπορούμε να αντιληφθούμε τη διαφορά μεταξύ όλων αυτών των επεξεργασμένων τροφών. Ο καλύτερος τρόπος είναι να χρησιμοποιούμε μια κλίμακα, βάσει της οποίας οι τροφές θα χωρίζονται σε κατηγορίες ήπιας έως υψηλής επεξεργασίας. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση υψηλά επεξεργασμένων ή υπερεπεξεργασμένων τροφών σε μεγάλες ποσότητες έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση καρδιοπάθειας. Ένα ακόμη συγκλονιστικό εύρημα αυτών των μελετών είναι ότι η κατανάλωση τεσσάρων ή περισσότερων μερίδων την ημέρα θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου οποιασδήποτε αιτιολογίας ακόμη και κατά 62%!
Για τον λόγο αυτό, έχουμε ετοιμάσει έναν οδηγό με όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε. Μάθετε τι ακριβώς σημαίνει «επεξεργασμένη τροφή», πώς μπορείτε να καταλάβετε τη διαφορά ανάμεσα στις διάφορες επεξεργασμένες τροφές και να τις ενσωματώσετε σε μια υγιεινή διατροφή.
Τι είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα
Εάν ένα τρόφιμο επισημαίνεται ως επεξεργασμένο, αυτό σημαίνει ότι έχει υποστεί επεξεργασία που οδηγεί σε αλλαγή της αρχικής του μορφής. Αυτή η επεξεργασία μπορεί να είναι τόσο απλή όσο το πλύσιμο και η τοποθέτηση σε συσκευασία, όπως συμβαίνει με τα φρέσκα σαλατικά, ή τόσο σύνθετη όσο η προσθήκη συντηρητικών σε ένα μπιφτέκι για μπέργκερ πριν καταψυχθεί. Ορισμένες επεξεργασμένες τροφές θεωρούνται λιγότερο υγιεινές λόγω των επιπλέον συστατικών που προστίθενται σε αυτές, όπως το αλάτι ή η ζάχαρη, ως ενισχυτικά γεύσης, ή λόγω της προσθήκης χημικής ουσίας για την αύξηση της διάρκειας ζωής τους.
Λέμε «ναι» ή «όχι» στα επεξεργασμένα τρόφιμα;
Ο ευκολότερο τρόπος να διακρίνετε τις κοινές επεξεργασμένες τροφές είναι να σκέφτεστε σε ποια κατηγορία ανήκουν ανάλογα με τον βαθμό της επεξεργασίας τους. Αξίζει να περιλαμβάνετε στη διατροφή σας τροφές, στις οποίες η επεξεργασία επαυξάνει τα οφέλη τους, είτε επειδή με αυτόν τον τρόπο προστίθενται είτε επειδή διατηρούνται περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Παραδείγματα τέτοιων τροφών θα μπορούσαν να είναι το γάλα με προσθήκη ασβεστίου, τα εμπλουτισμένα δημητριακά ή τα λαχανικά που καταψύχονται στο βέλτιστο στάδιο ωρίμανσης, για να μεγιστοποιηθεί η θρεπτική τους αξία. Στον αντίποδα βρίσκονται οι τροφές που καταλήγουν να θυμίζουν οριακά το αρχικό συστατικό ως αποτέλεσμα της υψηλής επεξεργασίας που έχουν υποστεί, όπως τα αναψυκτικά με γεύση πορτοκάλι ή το σπρέι τυριού.
Ήπια επεξεργασμένα τρόφιμα
Η επεξεργασία που έχουν υποστεί αυτές οι τροφές έχει οδηγήσει σε πολύ ήπιες αλλαγές στην αρχική τους κατάσταση και, γενικά, έχουν διατηρήσει τη θρεπτική τους αξία. Ενδεχομένως να έχουν παστεριωθεί, πλυθεί ή τοποθετηθεί σε συσκευασία με κενό αέρος, όπως τα προπαρασκευασμένα φρούτα, τα κατεψυγμένα λαχανικά, ο τόνος σε κονσέρβα, το τόφου και οι ψημένοι ξηροί καρποί.
Μέτρια επεξεργασμένα τρόφιμα
Σε αυτές τις τροφές συνήθως έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετά πρόσθετα συστατικά, όπως αλάτι, σάκχαρα, καρυκεύματα και έλαια. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τη θρεπτική τους αξία, αλλά δεν την μειώνει εντελώς. Παραδείγματα τέτοιων τροφών είναι οι έτοιμες σάλτσες ζυμαρικών, τα έτοιμα ντρέσινγκ σαλάτας, το γιαούρτι με γεύσεις και τα μίγματα παρασκευής κέικ.
Υψηλά επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα υψηλά επεξεργασμένα τρόφιμα έχουν περάσει από πολλά διαφορετικά στάδια επεξεργασίας και είναι πιθανό να περιέχουν πολλά συντηρητικά και χημικές ουσίες που περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τη θρεπτική τους αξία. Σε αυτές τις τροφές περιλαμβάνονται πολλά κατεψυγμένα γεύματα και γεύματα τα οποία είναι κατάλληλα για φούρνο μικροκυμάτων, τα γλυκά, τα αναψυκτικά και ορισμένα εκλεκτά προϊόντα αλλαντοποιίας.
Για ένα ισορροπημένο γεύμα με επεξεργασμένες τροφές
Το μαγείρεμα με φρέσκα υλικά είναι ιδανικό από κάθε άποψη καθώς συνεπάγεται περισσότερα θρεπτικά συστατικά και λιγότερα απορρίμματα για το περιβάλλον. Όμως, ειδικά στην περίπτωση των οικογενειών που πρέπει να τα βγάζουν πέρα με μια πολυάσχολη καθημερινότητα, τη φροντίδα των αγαπημένων τους και πλήθος άλλων υποχρεώσεων, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Αντίθετα, χρησιμοποιώντας επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί κάποιος να εξοικονομήσει πολύτιμο χρόνο. Το πόσο υγιεινή θα είναι η επιλογή, εξαρτάται από το τρόφιμο που θα επιλέξει. Ο καλύτερος τρόπος να διαπιστώσετε εάν μια επεξεργασμένη τροφή είναι ασφαλής είναι να ελέγξετε την ετικέτα του προϊόντος, όπου θα αναγράφονται οποιαδήποτε τυχόν πρόσθετα, καθώς και η ποσότητα αλατιού και ζάχαρης που περιέχει. Και για μεγαλύτερη ακόμα σιγουριά, θα μπορούσατε να ζητήσετε συμβουλές από έναν διατροφολόγο, ανάλογα με τη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας.
Προσοχή στα συντηρητικά και τα τρανς λιπαρά. Εάν πρόκειται να καταναλώσετε ένα έτοιμο γεύμα, προτιμήστε το φρέσκο αντί του κατεψυγμένου και προσπαθήσετε να το συνοδεύσετε με λαχανικά και φρούτα για επιδόρπιο. Κάτι τέτοιες μικρές αλλαγές σταδιακά μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά και θα σας βοηθήσουν να προσλαμβάνετε όλες τις βιταμίνες που χρειάζεται ο οργανισμός σας, όσο πολυάσχολοι και αν είστε.
Προτεινόμενες Συνταγές
Εμείς θα σας προτείναμε να δοκιμάσετε μία από τις παρακάτω συνταγές τεσσάρων συστατικών, για να ετοιμάσετε εύκολα και γρήγορα γεύματα στο σπίτι:
Αυγά Shakshuka (Σακσούκα) σε πικάντικη σάλτσα ντομάτας: Για αυτόν τον λαχταριστό μεσανατολίτικο μεζέ χρειάζεστε μόνο λίγα αυγά και ντομάτες, σκόρδο και κρεμμύδι για τη σάλτσα.
Σολομός και μπρόκολο teriyaki (τεριγιάκι): Με καστανό ρύζι, ψητό σολομό, μπρόκολο στον ατμό και σως teriyaki ετοιμάζετε στα γρήγορα ένα θρεπτικότατο γεύμα.
Σπαγγέτι με πέστο και κολοκύθι: Μακαρόνια με πέστο, ψητό κοτόπουλο, ντοματίνια και φρέσκα κολοκυθάκια, για μια πιο υγιεινή παραλλαγή των γνωστών ζυμαρικών με πέστο.
Μπάρες δημητριακών για πρωινό: ένας γευστικός συνδυασμός μπανάνας, βρώμης, φυστικοβούτυρου και σταγόνων σοκολάτας, όταν η μέρα σας ξεκινάει με τρέξιμο και πίεση χρόνου.