Οι οικονομικοί δείκτες είναι οικονομικά δεδομένα τα οποία δίνουν μια εικόνα της τρέχουσας και της μελλοντικής οικονομικής υγείας μιας χώρας. Οι διακυμάνσεις αυτών των δεικτών μπορούν να επηρεάσουν διάφορους τομείς των προσωπικών οικονομικών, από την αποταμίευση και τον δανεισμό έως την εργασιακή ασφάλεια και την ασφάλεια εκτέλεσης δαπανών.
Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε τους κύριους οικονομικούς δείκτες και τον πιθανό αντίκτυπό τους στα προσωπικά οικονομικά.
Οικονομικοί δείκτες: τα βασικά
Οι οικονομικοί δείκτες είναι οικονομικά στατιστικά στοιχεία τα οποία μας κατατοπίζουν για την υγεία και τις επιδόσεις της οικονομίας μιας χώρας. Αυτοί που διαμορφώνουν πολιτικές, οι αναλυτές και οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν αυτούς τους δείκτες για να χαράξουν στρατηγικές και να προβλέψουν τις μελλοντικές τάσεις.
Γενικά, οι οικονομικοί δείκτες διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: πρόδρομοι, υστερούμενοι και σύγχρονοι.
Πρόδρομοι δείκτες
Οι πρόδρομοι δείκτες προσφέρουν πορίσματα και προβλέψεις για τη μελλοντική οικονομική δραστηριότητα.
Παραδείγματα πρόδρομων δεικτών είναι τα εξής:
- Οι επιδόσεις του χρηματιστηρίου αξιών, οι οποίες αντανακλούν τις επιδόσεις και τις προσδοκίες μεμονωμένων εταιρειών. Ένα χρηματιστήριο σε άνοδο ίσως αποτυπώνει ένα αίσθημα αισιοδοξίας για την οικονομία.
- Τα δεδομένα για τις άδειες δόμησης, τα οποία αντικατοπτρίζουν τη μελλοντική οικοδομική δραστηριότητα και βοηθούν τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής να εντοπίσουν τάσεις στην αγορά κατοικίας.
- Οι έρευνες καταναλωτικής εμπιστοσύνης προσφέρουν χρήσιμες γνώσεις για το πώς νιώθουν οι πολίτες για την τρέχουσα χρηματοοικονομική τους κατάσταση και πώς ξοδεύουν τα χρήματά τους.
Yστερούμενοι δείκτες
Οι υστερούμενοι δείκτες είναι οικονομικά στατιστικά τα οποία δημοσιεύονται αφού παρατηρηθούν διάφορες τάσεις.
Παραδείγματα υστερούμενων δεικτών είναι τα εξής:
- Ο πληθωρισμός, δηλαδή το ποσοστό μεταβολής των τιμών εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος, το οποίο ανακοινώνεται αφού έχουν ήδη ανέβει οι τιμές. Αυτού του είδους ο δείκτης προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την οικονομία και χρησιμοποιείται για τη χάραξη δημόσιων πολιτικών.
- Το ποσοστό ανεργίας, το οποίο αντανακλά το τμήμα του εργατικού δυναμικού (πληθυσμός μιας χώρας με δικαίωμα εργασίας) το οποίο δεν εργαζόταν για ένα χρονικό διάστημα κατά το πρόσφατο παρελθόν.
- Οι μεταβολές των επιτοκίων, τις οποίες πραγματοποιούν οι κεντρικές τράπεζες ανταποκρινόμενες στις ευρύτερες τάσεις της οικονομίας. Μπορεί να αυξηθούν, για να επιβραδύνουν τον πληθωρισμό, ή να μειωθούν, για να ενθαρρύνουν τον δανεισμό και τις δαπάνες.
Σύγχρονοι δείκτες
Οι σύγχρονοι δείκτες παρέχουν ένα στιγμιότυπο της οικονομικής δραστηριότητας σε πραγματικό χρόνο.
Παραδείγματα σύγχρονων δεικτών είναι τα εξής:
- Το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν), το οποίο αποτυπώνει τις επιδόσεις πολλών κλάδων μιας οικονομίας στη διάρκεια ενός τριμήνου. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις εξαγωγές, τις επενδύσεις και τις δαπάνες νοικοκυριών και κράτους.
- Ο όγκος λιανικών πωλήσεων παρέχει σε πραγματικό χρόνο δεδομένα για τις δαπάνες των καταναλωτών. Συνήθως, δημοσιεύεται κάθε μήνα, επιτρέποντας στους οικονομολόγους να παρακολουθούν στενά τη συμπεριφορά των καταναλωτών.
- Το προσωπικό εισόδημα, το οποίο αντανακλά το μέσο εισόδημα το οποίο έχουν λάβει συλλογικά οι ιδιώτες ή τα νοικοκυριά μιας χώρας. Όσο υψηλότερο είναι, τόσο δυνατότερη η οικονομία.
Πώς οι οικονομικοί δείκτες μπορούν να επηρεάσουν τα προσωπικά οικονομικά σας
Πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός επηρεάζει το γενικό κόστος διαβίωσης, από τις τιμές των τροφίμων και το ύψος των λογαριασμών έως το κόστος της ασφάλισης και άλλων υπηρεσιών.
Αν ο μισθός σας δεν παρουσιάσει αύξηση αντίστοιχη του πληθωρισμού, ίσως χρειαστεί να μειώσετε τα έξοδα διαβίωσης, αγοράζοντας φθηνότερα προϊόντα, ελαχιστοποιώντας τις περιττές δαπάνες ή αναζητώντας φθηνότερα προγράμματα ενέργειας. Αν έχετε αποταμιεύσεις, ίσως θελήσετε να τις τοποθετήσετε σε λύσεις οι οποίες θα διατηρήσουν την αγοραστική δύναμή τους.
Επιτόκια
Τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια καθορίζονται από τις κεντρικές τράπεζες, για να διασφαλιστεί ότι η προσφορά χρήματος στην οικονομία δεν είναι ούτε πολύ μεγάλη (οδηγώντας σε αύξηση των τιμών) ούτε πολύ μικρή (οδηγώντας σε πτώση των τιμών).
Αν οι διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής επιθυμούν να μειώσουν την προσφορά χρήματος, αυξάνουν τα επιτόκια, ώστε να είναι πιο ελκυστική η κατάθεση και να μειωθεί ο δανεισμός από την κεντρική τράπεζα. Αν η κεντρική τράπεζα επιθυμεί να αυξήσει την προσφορά χρήματος, μειώνει τα επιτόκια, ώστε να είναι πιο ελκυστικός ο δανεισμός και η δαπάνη χρήματος.
Αυτά μπορούν να επηρεάσουν το διαθέσιμο ύψος ενός καταναλωτικού ή στεγαστικού δανείου, τον τόκο που θα κληθείτε να καταβάλετε, τον βαθμό στον οποίο αυξάνονται οι αποταμιεύσεις σας και την αγοραία αξία των επενδύσεων σταθερού εισοδήματος.
Ένα παράδειγμα ενέργειας η οποία μπορεί να μειώσει τον αντίκτυπο των μεταβαλλόμενων επιτοκίων είναι η επιλογή στεγαστικού δανείου με σταθερό παρά με κυμαινόμενο επιτόκιο. Έτσι, αντί το επιτόκιο του δανείου να αυξομειώνεται ανάλογα με τα γενικά επιτόκια, παραμένει αμετάβλητο. Συνεπώς, οι δανειολήπτες πληρώνουν κάθε μήνα τον τόκο τον οποίο συμφώνησαν κατά τη σύναψη της δανειακής σύμβασης.
Την ίδια στιγμή, όμως, υπάρχει το ενδεχόμενο να μειωθούν τα επιτόκια και οι εν λόγω δανειολήπτες να πληρώνουν υψηλότερο τόκο σε σύγκριση με όσους έχουν επιλέξει στεγαστικό με κυμαινόμενο επιτόκιο. Πολλοί, πάντως, προτιμούν να γνωρίζουν ότι θα καταβάλλουν σταθερό ποσό, χωρίς να εκτίθενται στις διακυμάνσεις του συστήματος, οι οποίες μπορεί να τους βαρύνουν υπερβολικά.
Ποσοστά ανεργίας
Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας ενδέχεται να εντείνουν τον ανταγωνισμό για τις θέσεις εργασίας και να δυσχεράνουν τις προσλήψεις, αποσταθεροποιώντας το προσωπικό εισόδημα και την προσωπική ευημερία.
Για να προστατευθείτε οικονομικά από την ανεργία, θα μπορούσατε να δημιουργήσετε ένα κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης, ώστε να μπορείτε να αντεπεξέλθετε στις κυριότερες οικονομικές υποχρεώσεις σας για ένα διάστημα. Επίσης, θα μπορούσατε να επενδύσετε στη διά βίου μάθηση, αποκτώντας προσόντα τα οποία θα αναβαθμίσουν τη θέση σας στην αγορά εργασίας.
Διακυμάνσεις χρηματιστηρίου
Το χρηματιστήριο επηρεάζεται από μια περίπλοκη διεπίδραση προσφοράς και ζήτησης, καθώς και από εξωτερικούς παράγοντες, όπως τα επιτόκια, ο πληθωρισμός και οι παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές των μετοχών μπορούν να αυξηθούν ή να μειωθούν με βάση τη νομιζόμενη αξία των υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων και τις προσδοκίες όσων συμμετέχουν στην αγορά. Αυτό ίσως επηρεάσει τις επενδύσεις σας αλλά και τις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις σας.
Με τη βοήθεια ενός χρηματοοικονομικού συμβούλου, μπορείτε να αξιολογήσετε το επίπεδο του ρίσκου και να κρίνετε αν νιώθετε άνετα με το πού έχετε επενδύσει τα χρήματά σας.
Καταναλωτική εμπιστοσύνη
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη αποτυπώνει πώς βλέπουν τα άτομα τη μελλοντική χρηματοοικονομική τους κατάσταση, τη γενική οικονομική κατάσταση, την ανεργία και την ικανότητα αποταμίευσης.
Αν νιώθετε σιγουριά για τις χρηματοοικονομικές σας προοπτικές, ίσως ξοδέψετε περισσότερο από όσο αν έχετε αμφιβολίες.
Θα μπορούσατε να εστιάσετε στην επίτευξη χρηματοοικονομικής σταθερότητας (και μείωσης του πιθανού άγχους) έχοντας ένα κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης, αποφεύγοντας τις οφειλές και παρακολουθώντας τα έξοδά σας, για να προϋπολογίζετε καλύτερα.
Παρακολουθώντας τους οικονομικούς δείκτες, μπορείτε να κάνετε σχέδια για το μέλλον, να προσαρμόζεστε στις ρευστές οικονομικές συνθήκες (υπό την καθοδήγηση επαγγελματία των χρηματοοικονομικών) και να βελτιώνετε συνολικά τη μακροπρόθεσμη χρηματοοικονομική ευεξία σας, με το κατάλληλο αποταμιευτικό-επενδυτικό πρόγραμμα.
