Το 2021, η αγορά των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων γνώρισε τεράστια άνθηση. Η αξία της αυτή τη στιγμή κυμαίνεται σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ και εκτιμάται ότι έως το 2025 θα έχει εκτιναχθεί στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι τώρα είναι η ιδανική στιγμή να επενδύσετε. Παρότι το επιτόκιο από τα κρυπτονομίσματα σημειώνει σταθερή αύξηση εδώ και χρόνια, η ανάπτυξη μιας νέας τάσης που ακούει στο όνομα «κρυπτοτέχνη» (crypto art) και των μη ανταλλάξιμων αξιών (non-fungible tokens – NFT) πρόσφατα συνέβαλε στην αύξηση της συνειδητοποίησης παγκοσμίως του πόσο πολύτιμα μπορούν ουσιαστικά να είναι τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Τόσο πασίγνωστες εταιρείες όσο και ιδιώτες αποφασίζουν να ασχοληθούν, έχοντας ως κίνητρο το προσωπικό ενδιαφέρον και ταυτόχρονα την επενδυτική προοπτική.
Δεδομένης όμως της έλλειψης απτής φυσικής υπόστασης αυτών των περιουσιακών στοιχείων, προκύπτουν σημαντικά ερωτήματα όσον αφορά τις πολιτικές σχετικά με την αξία, την προστασία, την ασφάλιση και τις διασφαλίσεις. Δεδομένου ότι αυτά τα ψηφιακά στοιχεία αποτελούν μείζον θέμα συζήτησης σε πολλούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων του χρηματοοικονομικού, του τεχνολογικού και του καλλιτεχνικού και δημιουργικού, αυτό το άρθρο θα εξετάσει πώς θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι η ασφάλιση αυτών των νέων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων, καθώς και ποια είναι τα οφέλη και οι κίνδυνοι των επενδύσεων.
Τι είναι τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία
Γνωστά επίσης ως «κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία», τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία συνήθως αναφέρονται σε περιουσιακά στοιχεία τα οποία είναι άυλα και τηρούνται ηλεκτρονικά. Όσον αφορά τις επενδύσεις, οι πιο συχνοί τύποι είναι το κρυπτονόμισμα, ένας τύπος ψηφιακού νομίσματος, και τα NFT. Τα NFT ή μη ανταλλάξιμες αξίες είναι μοναδικά ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία που αντιπροσωπεύουν αντικείμενα πραγματικού κόσμου, όπως έργα τέχνης, φωτογραφίες, λογότυπα, μουσική και άλλες μορφές ψηφιακού περιεχομένου. Αντίθετα τα κέρματα κρυπτονομίσματος είναι ανταλλάξιμα, δηλαδή ένα Bitcoin είναι ακριβώς ίδιας αξίας και ίδιου τύπου με ένα άλλο.
Εφόσον, λοιπόν, τα NFT συνδέονται με είδη όπως η τέχνη και η μουσική, αγοράζοντάς τα αποκτάτε τα δικαιώματα κυριότητας του πρωτότυπου είδους, η αξία του οποίου μπορεί να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Η προβολή της εικόνας ή η αναπαραγωγή της μουσικής μπορεί να είναι δυνατή από άλλους, όμως το πρωτότυπο ανήκει στον αγοραστή. Φανταστείτε ότι είναι σαν να αγοράζετε το αντίγραφο ενός διάσημου πίνακα του Πικάσο. Πραγματική αξία ως πολύτιμο αντικείμενο έχει μόνο ο πρωτότυπος πίνακας.
Τα οφέλη των επενδύσεων σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία
Όπως ισχύει και για κάθε άλλο νεοεμφανιζόμενο περιουσιακό στοιχείο, όσο νωρίτερα αποφασίσετε να επενδύσετε, τόσο μεγαλύτερο θα είναι πιθανώς το κέρδος σας. Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία δεν είναι κάτι καινούριο. Πλέον διαθέτουν μια πλήρως εδραιωμένη αγορά, που σημαίνει ότι δεν πρόκειται να χάσουν την αξία τους σύντομα. Το κρυπτονόμισμα είναι ένα παράδειγμα του πόσο γρήγορα μπορεί να αυξηθεί η αξία των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Λαμβάνοντας υπόψη ακόμη και τυχόν διακυμάνσεις, μια επένδυση ύψους 88 ευρώ σε Bitcoin το 2015, σήμερα θα άξιζε περίπου 12.000 ευρώ.
Επίσης, αυτά τα περιουσιακά στοιχεία προσφέρουν τεράστια πλεονεκτήματα, από την άποψη ότι επειδή είναι ψηφιακά δεν επηρεάζουν τον τρόπο ζωής σας. Επομένως, δεν έχετε να αντιμετωπίσετε ζητήματα κόστους φύλαξης ή μεταφοράς, όπως στην περίπτωση των επενδύσεων σε έργα τέχνης, μπουκάλες κρασί, χρυσό ή άλλο ενσώματο περιουσιακό στοιχείο.
Η Nike είναι μία μόνο από τις τόσες εταιρίες που έχουν επενδύσει σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία με τη δημιουργία του συστήματος επαλήθευσης Cryptokicks, ενώ τον Απρίλιο του 2021, ο βρετανικός οίκος δημοπρασιών Christie’s πούλησε το πρώτο του ψηφιακό έργο τέχνης. Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία επεκτείνονται και στην αγορά ακινήτων, με τις εταιρείες να διερευνούν δυνατότητες διαχωρισμού σε τμήματα (tokens) που μπορούν να επιταχύνουν τη διαδικασία των αγοραπωλησιών.
Ειδικότερα τα NFT διαμορφώνουν μια νέα αγορά στον κόσμο της τέχνης, η αξία της οποίας θα μπορούσε κάποια στιγμή να συναγωνιστεί την αξία της τρέχουσας αγοράς έργων τέχνης. Όπως δήλωσε ο Stephen Howes, διευθυντής της Thomas Crown Art, «τα NFT είναι η κορυφαία τάση της δεκαετίας στον χώρο των επενδύσεων».
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Δυστυχώς, όπως και με οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, και αυτές οι επενδύσεις έχουν τους κινδύνους τους. Τα κύρια ζητήματα που εγείρουν ανησυχία αφορούν την πρόσβαση, παρόλο που η τεχνολογία blockchain παρέχει προστασία με καταγραφή των συναλλαγών. Ωστόσο, υπάρχει και πάλι ο κίνδυνος να χαθούν ψηφιακά στοιχεία λόγω της αλλαγής κωδικών πρόσβασης ή συνδέσμων που δεν λειτουργούν. Υπάρχει ακόμη και ο κίνδυνος υποκλοπής από χάκερ. Η απειλή της διαδικτυακής κλοπής είναι επίσης όντως υπαρκτή, καθώς περισσότερα από 9 δισεκατομμύρια κρυπτονομίσματος έχουν κλαπεί από το 2011.
Επιπλέον, δεν παύει να υπάρχει η πιθανότητα διακυμάνσεων της αγοράς, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια της αξίας των επενδύσεών σας. Αυτό θα σήμαινε ότι η απόδοση της επένδυσής σας δεν θα είναι τόσο καλή όσο ελπίζατε. Είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό να έχετε υπόψη σας οποιαδήποτε πιθανά νομικά ζητήματα, ειδικότερα όσον αφορά φόρους ή φορολογητέα κέρδη επί των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Τέλος, οι περισσότεροι παραβλέπουν το γεγονός ότι ακόμη και η ποιότητα των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να μειωθεί, για παράδειγμα λόγω της αλλαγής ποιότητας φακέλου ή μορφότυπου αρχείων που θα καθιστούσε αδύνατο το άνοιγμα ή τη χρήση τους στο μέλλον.
Πώς μπορείτε να προστατεύσετε τα περιουσιακά στοιχεία σας;
Η προστασία και η ασφάλιση των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να φαίνεται πραγματικά πολύπλοκη. Δεδομένου ότι είναι άυλα πρέπει να οριστεί για αυτά μια τιμή βάσης. Όπως συμβαίνει με κάθε νέο περιουσιακό στοιχείο, ο ασφαλιστικός κλάδος προσπαθεί ακόμη να ανακαλύψει ποιες είναι οι βέλτιστες πρακτικές βάσει των οποίων θα καθοριστούν οι πολιτικές, οι όροι, η ανάληψη κινδύνων και οι αποζημιώσεις. Η πιθανότητα ραγδαίων διακυμάνσεων στην αξία αυτών των περιουσιακών στοιχείων, σε αντίθεση με τους πιο καθιερωμένους κλάδους περιουσιακών στοιχείων, όπως τα έργα τέχνης και τα αυτοκίνητα αντίκες, δημιουργεί επίσης μια δυσκολία.
Ως αποτέλεσμα, παρόλο που ο κλάδος ασφάλισης ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των στοιχείων για την ώρα παραμένει χωρίς ασφάλιση. Όπως αναφέρει ο Adam Zuckerman, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, στο πρώτο ακαδημαϊκό άρθρο που έχει γραφτεί μέχρι στιγμής σχετικά με την ασφάλιση των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων, το ποσοστό των ασφαλισμένων περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως, όσο αφορά τα δύο πιο δημοφιλή κρυπτονομίσματα, δεν ξεπερνά το 5%. Ωστόσο, υπάρχουν και πάλι τρόποι να προστατεύσετε τα περιουσιακά στοιχεία σας στο διαδίκτυο, ειδικότερα με μορφές δικτύων ομότιμων που προσφέρουν «ασφαλή φύλαξη» και ενσωματωμένα προϊόντα.
Μελλοντικά, είναι πιθανό να δούμε τις ασφαλιστικές εταιρίες να εξετάζουν τα ζητήματα της κυριότητας και του σχεδιασμού στον τομέα των ακινήτων όσο αφορά τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, για παράδειγμα τι γίνεται με την προστασία μετά τον θάνατο, ή στο πλαίσιο κληρονομιάς. Ολοένα συχνότερα αποτελεί επίσης αντικείμενο συζητήσεων το ζήτημα των ασφαλιστικών αποζημιώσεων και του τι θα μπορούσε να καλυφθεί, συμπεριλαμβανομένων της απώλειας, κλοπής και αντιγραφής ψηφιακών κλειδιών και χαρτοφυλακίων.
«Εκείνοι που απορρίπτουν την ιδέα της τέχνης αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή είναι αυτοί οι οποίοι τη δεκαετία του 1990 δεν πίστευαν στις δυνατότητες του διαδικτύου, ή όσοι τη δεκαετία του 2000 επέμεναν ότι το Amazon «δεν πρόκειται να πιάσει», λέει ο Howes ερωτώμενος για την άποψή του σχετικά με την καχυποψία απέναντι στα NFT. Είναι σαφές ότι για πολλούς ειδικούς και μεγάλες εταιρείες, τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία είναι το μέλλον. Παρότι αδιαμφισβήτητα αποτελούν μια ριψοκίνδυνη αγορά, με τη σωστή προστασία τα οφέλη από την έγκαιρη επένδυση θα μπορούσαν να είναι τεράστια και σίγουρα αξίζουν σοβαρή σκέψη.
