Σύμφωνα με ευρωπαϊκή έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το πρόγραμμα ανακύκλωσης Κάθε Κουτί Μετράει σε συνεργασία με τη βρετανική εταιρεία δημοσκοπήσεων Lucid, 90% των Ελλήνων πιστεύουν ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για τις συσκευασίες που επιλέγουν, ενώ λιγότεροι από 7 στους 10 Έλληνες θεωρούν ότι οι ίδιοι οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι υπεύθυνοι για τις συσκευασίες που αγοράζουν. Όσον αφορά συγκεκριμένα τη διάθεση των Ελλήνων καταναλωτών κατά τη φετινή εορταστική περίοδο, η μεγάλη έρευνα της ΕΥ, Future Consumer Index Ελλάδα 2024, έδειξε ότι 50% των Ελλήνων δίνουν πρωταρχική σημασία στον αντίκτυπο των αγοραστικών τους επιλογών στην κοινωνία (Society First).
Τα ευρήματα αυτών των ερευνών μάς οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθησία των Ελλήνων κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα, σίγουρα όμως έχει περιθώρια για ακόμα μεγαλύτερη βελτίωση.
Την περίοδο των Χριστουγέννων τα απορρίμματα φαίνεται να αυξάνονται κατά 20% έως 30%. Γι’ αυτό, συγκεντρώσαμε σε αυτό το άρθρο μερικές ενδιαφέρουσες εναλλακτικές προτάσεις για πιο οικολογική στάση και συμπεριφορά την περίοδο των γιορτών, καθώς και μερικές ιδέες για χριστουγεννιάτικα δέντρα και δώρα. Επειδή τις γιορτές μπορούμε να τις απολαύσουμε με λιγότερες σπατάλες και χωρίς να επιβαρύνουμε περισσότερο το περιβάλλον.
1 – Ετοιμάστε ένα απλό γιορτινό γεύμα με εποχιακά προϊόντα και υλικά τοπικής παραγωγής
Για να αποφύγετε ή έστω να μειώσετε τη σπατάλη τροφίμων, το πρώτο που μπορείτε να κάνετε είναι να σκεφτείτε με προσοχή τα πιάτα που σκοπεύετε να ετοιμάσετε για το γιορτινό τραπέζι. Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά συνδέονται πολλές φορές με τα υπερβολικά σε ποσότητες και πολυτέλεια γεύματα. Για να σχεδιάσετε ένα μενού χωρίς σπατάλη υλικών και τροφίμων, υπολογίστε τις ποσότητες που χρειάζεστε με βάση τον αριθμό και την ηλικία των καλεσμένων σας. Μειώστε τις ποσότητες κρέατος και αυξήστε τα λαχανικά.
Προτιμήστε τοπικούς παραγωγούς. Σε αυτό μπορούν να σας φανούν χρήσιμες πολλές εφαρμογές. Επιλέξτε υλικά της εποχής, όπως ριζώδη λαχανικά, μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο, κολοκύθα, καρύδια, εσπεριδοειδή και ρόδια, μήλα και κάστανα. Για το κρέας και το ψάρι, βεβαιωθείτε ότι προέρχονται από παραγωγούς και αλιείς που εφαρμόζουν βιώσιμες κτηνοτροφικές και αλιευτικές πρακτικές.
Ό,τι περισσέψει, μπορείτε να το μοιράσετε στο τέλος της βραδιάς στους καλεσμένους σας σε επαναχρησιμοποιήσιμα φαγητοδοχεία, αποφεύγοντας έτσι να χρησιμοποιήσετε αλουμινόχαρτο και μεμβράνη τροφίμων. Μπορείτε επίσης να αξιοποιήσετε τα περισσεύματα για να φτιάξετε την επόμενη μέρα νέα και δημιουργικά πιάτα, όπως σαλάτες και ορεκτικά, σούπες ή σάντουιτς και άλλα γευστικά σνακ.
2 – Επιλέξτε δώρα οικολογικού χαρακτήρα
Η ανταλλαγή δώρων είναι αναπόσπαστο κομμάτι των γιορτινών ημέρων. Τα DIY ή σπιτικά δώρα γενικά τείνουν να είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον, εντυπωσιάζουν περισσότερο τους αποδέκτες τους και επίσης έχουν μεγαλύτερη συναισθηματική αξία. Φτιάχνοντας οι ίδιοι τα δώρα για τους αγαπημένους σας έχετε μια υπέροχη ευκαιρία να έρθετε πιο κοντά και να δυναμώσετε τη σχέση σας. Μπορεί να είναι κάτι απλό, όπως ένας χειροποίητος σκούφος ή γιορτινά μπισκότα!
Αντί να χαρίσετε δώρα σε όλους, μπορείτε να διοργανώσετε μια ανταλλαγή δώρων τύπου «Secret Santa», όπου κάθε άτομο της ομάδας αγοράζει ένα δώρο για το πρόσωπο που του ανατίθεται στην τύχη, συνήθως μετά από κλήρωση, χωρίς να αποκαλύψει την ταυτότητά του.
Μπορείτε να προσφέρετε ως δώρο μια συναρπαστική εμπειρία σε ένα escape room, μια εκδρομή εξερεύνησης στη φύση ή ένα εισαγωγικό μάθημα σε ένα αντικείμενο που βρίσκεται σε αρμονία με τα ενδιαφέροντα του αποδέκτη. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε δώρα από καταστήματα μεταχειρισμένων, ανακυκλωμένα είδη ή χειροποίητα οικολογικά δώρα, όπως κεραμικά, καλάθια και επαναχρησιμοποιήσιμους δίσκους ντεμακιγιάζ. Οι οικολογικές ιδέες που μπορείτε να σκεφτείτε ή να ανακαλύψετε στο διαδίκτυο είναι ανεξάντλητες, και ειδικά όταν πρόκειται για παιχνίδια!
3 – Το περιτύλιγμα των δώρων σας
Το άνοιγμα των δώρων συνδέεται με συναισθήματα χαράς, ενθουσιασμού και ανυπομονησίας, ενώ έντονο είναι πολλές φορές και το στοιχείο της έκπληξης. Είναι όμως όλα τόσο φευγαλέα. Αντί να αγοράζετε κάθε φορά περιτύλιγμα για τα δώρα σας, δοκιμάστε άλλες εναλλακτικές. Μπορείτε να κρατήσετε το χαρτί από τα δώρα που σας χαρίζουν και, αντί να το σκίσετε και να το πετάξετε στα σκουπίδια, να το επαναχρησιμοποιήσετε όποτε χρειαστεί.
Άλλες οικολογικές επιλογές για το τύλιγμα δώρων είναι τα φύλλα εφημερίδας, χάρτινες τσάντες, υφάσματα και άλλα υλικά. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την ιαπωνική τεχνική τυλίγματος Furoshiki, για να τυλίξετε με κομψό τρόπο τα δώρα σας, χρησιμοποιώντας υφάσματα. Δεν χρειάζεται να έχετε γνώσεις κοπτικής-ραπτικής, ενώ τα δώρα σας θα δείχνουν ιδιαίτερα και πρωτότυπα.
4 – Επιλέξτε ένα οικολογικό δέντρο
Αντί για το κλασικό πλαστικό δέντρο −μην το πετάξετε, ανακυκλώστε το− προτιμήστε ένα αληθινό έλατο ή κυπαρίσσι σε γλάστρα. Μετά τις γιορτές, μπορείτε να μεταφέρετε τη γλάστρα στο μπαλκόνι σας ή να μεταφυτέψετε το δέντρο στον κήπο σας ή στη φύση. Λιγότερο πλαστικό, περισσότερο πράσινο για τον πλανήτη!
Μια άλλη ευρηματική ιδέα, μεταξύ άλλων, είναι να χρησιμοποιήσετε βιβλία, για να σχηματίσετε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Απλώς φτιάχνετε μια πυραμίδα, στοιβάζοντας το ένα πάνω στο άλλο. Για να φωταγωγήσετε τη σύνθεσή σας, προτιμήστε φωτάκια LED, επειδή καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα. Για τη διακόσμηση του δέντρου σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επίσης φυσικά υλικά, όπως κουκουνάρες ή αποξηραμένα φρούτα
5 – Στα γιορτινά τραπέζια, χαμηλώστε τη θέρμανση, όχι τη διάθεσή σας
Το ανθρώπινο σώμα εκπέμπει θερμότητα. Όσο περισσότερα άτομα βρίσκονται σε έναν χώρο, τόσο ψηλότερη είναι η θερμοκρασία. Επομένως, δεν υπάρχει λόγος να υπερθερμαίνετε το σπίτι σας. Απλώς προσθέστε περισσότερους καλεσμένους στη λίστα σας! Είναι επίσης μια καλή ευκαιρία να προσκαλέσετε ανθρώπους που περνούν μόνοι τους τις γιορτές. Θυμηθείτε να χαμηλώσετε τον θερμοστάτη κατά 1 ή 2 βαθμούς. Η διαφορά δεν θα είναι αντιληπτή. Αντιθέτως, θα βοηθήσει να μην γίνει αποπνικτική η ατμόσφαιρα.
6 – Μετακινήσεις με το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα άνθρακα
Η περίοδος των γιορτών είναι μια ευκαιρία να συναντήσουμε συγγενείς και φίλους −ή να τους αποφύγουμε εντελώς! Για να ελαχιστοποιήσετε το αποτύπωμα άνθρακα των μετακινήσεών σας, επιλέξτε έναν υπεύθυνο τρόπο μετακίνησης, όπως η κοινή χρήση αυτοκινήτου. Μπορείτε να προσφερθείτε να μεταφέρετε και άλλους επιβάτες στο αυτοκίνητό σας ή να είστε εσείς συνεπιβάτης σε ένα άλλο όχημα. Εάν υπάρχει η δυνατότητα, για τις μικρές ή μεσαίες αποστάσεις, μετακινηθείτε με τρένο. Και αν σκοπεύετε να περάσετε το ρεβεγιόν κάπου που δεν είναι πιο μακριά από 2 χιλιόμετρα από το σπίτι σας, σκεφτείτε το ενδεχόμενο να περπατήσετε ή να φτάσετε ως εκεί με ποδήλατο.
Μπορείτε ακόμα να επιλέξετε προορισμούς που δεν είναι πολύ μακριά από τον τόπο σας. Καμιά φορά, δεν χρειάζεται να φτάσετε στην άλλη άκρη του κόσμου, για να αλλάξετε παραστάσεις. Μπορείτε να δώσετε μια ευκαιρία σε μια διαφορετική περιοχή της χώρας σας που δεν έχετε επισκεφτείτε ή να ταξιδέψετε σε μια κοντινή χώρα, για να ανακαλύψετε διαφορετικά τοπία και τρόπους ζωής.
7 – Προσφέρετε χρόνο ή χρήματα σε περιβαλλοντικές οργανώσεις
Η μείωση της σπατάλης και οι δωρεές χρημάτων ή η εθελοντική εργασία σε περιβαλλοντικές οργανώσεις για το καλό του πλανήτη, είναι άλλος ένας τρόπος να γιορτάσετε τα Χριστούγεννα οικολογικά. Οργανώσεις όπως η Greenpeace Ελλάδα, η WWF Ελλάς, η ΕΛΙΞ και άλλες, προσφέρουν ευκαιρίες για εθελοντές να συμμετέχουν σε δράσεις καθαρισμού, αποκατάστασης δασών και προστασίας φυσικών περιοχών, ενημερωτικές καμπάνιες και άλλες ενέργειες για την προστασία της φύσης και του περιβάλλοντος.
Τώρα έχετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να χαρίσετε μια οικολογική νότα στις φετινές γιορτές και να εκπλήξετε τους καλεσμένους σας με ιδέες πρωτότυπες που θα εμπνεύσουν σε όλους δημιουργικότητα και σεβασμό για τον Πλανήτη μας.
Καλές Γιορτές!
